W roku 2008 powstał pod patronatem Prezydenta Lecha Kaczyńskiego (zginął w katastrofie smoleńskiej), program KATYŃ… OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA. Upamiętnia on ofiary zbrodni stalinowskiej, podczas której z rozkazu Stalina NKWD zamordowało 21.857 oficerów Wojska Polskiego, Policji, Straży Granicznej i Więziennej. Celem Programu jest uczczenie pamięci Bohaterów Zbrodni Katyńskiej, a zarazem przywrócenie ich sylwetek zbiorowej pamięci narodu, poprzez posadzenie 21.857 DĘBÓW PAMIĘCI. Każdy Dąb upamiętnia konkretną osobę, która zginęła w Katyniu, Twerze lub Charkowie. Inicjatorem tego programu był zakonnik z zakonu pijarów, Ojciec Józef Joniec, który zginął w katastrofie smoleńskiej. Z naszego powiatu w wyżej wymienionych miejscach zginęło co najmniej 50 osób.
W naszym Ogrodzie, podczas czterech uroczystości, zasadzono już 12 dębów upamiętniających bohaterów katyńskich.
13 kwietnia 2010
Wojciech Jakubas
Wojciech Jakubas urodził się 27 stycznia 1898 roku w Lublinie, syn Pawła i Józefy Niezgoda. Ochrzczony w parafii Św. Agnieszki w Lublinie. Jako żołnierz służył w Legionach, a w wolnej Polsce wstąpił do policji państwowej. Przy ul. Kopernika zbudował dom w którym zamieszkał wraz z rodziną siostry. Po wybuchu wojny znalazł się w obozie sowieckim wraz z kuzynem Tadeuszem Jakubasem, oficerem w korpusie pogranicza. Tadeusz namawiał Wojciecha do ucieczki z obozu, ten jednak stwierdził: „Nic przeciw mnie nie mają … zapewne wypuszczą mnie do domu”. Pomylił się. Tadeusz ocalał, a Wojciech został zamordowany w Twerze.
Pierwsza uroczystość z cyklu „Dęby Pamięci” miała miejsce 13 kwietnia 2010 roku o godz. 17.00. Uroczystości zostały zorganizowane przez Samorząd Powiatu i Parafię Św. Franciszka Ksawerego. Kapłani naszego miasta pod przewodnictwem ks. dziekana Henryka Kapicy odprawili Mszę św. w intencji pomordowanych w Katyniu i innych miejscach kaźni. Okolicznościową homilie wygłosił ks. Dziekan. Po Mszy św. wystąpił z okolicznościowym przemówieniem pan starosta Janusz Szpak, natomiast wicestarosta Andrzej Kmicic odczytał listę 49 naszych krajan, mężczyzn powiatu Krasnystaw, zamordowanych na Golgocie Wschodu. Okolicznościowy program słowno-muzyczny o Katyniu został zaprezentowany przez młodzież Młodzieżowego Domu Kultury. Na zakończenie uroczystości jej uczestnicy zgromadzili się w Ogrodzie Jana Pawła II, aby przy Alei Katyńskiej posadzić Dąb upamiętniający jednego z zamordowanych policjantów – Wojciecha Jakubasa. Dąb zasadzili przedstawiciele rodziny pomordowanego. Ksiądz Dziekan poświęcił „Dąb Pamięci” i odmówił specjalną modlitwę. Na tej uroczystości obecne były władze samorządowe powiatu, miasta i okolicznych gmin, przedstawiciele różnych instytucji, kombatanci, szkoły, przedstawiciele stowarzyszeń, organizacji politycznych, przedstawiciele przedsiębiorców i kupców krasnostawskich. Na tę uroczystość przybyła rodzina zamordowanego, a także mieszkańcy miasta i naszej parafii.
Sadzenie Dębu Pamięci i poświęcenie pamiątkowego kamienia
16 kwietnia 2010
Dęby pamięci: Stanisława Ponarskiego, Franciszka Rzepki, Józefa Sidora,
Grzegorza Kościuka.
Stanisław Ponarski
Urodził się 8 kwietnia 1900 roku we wsi Skrabka Dolna. Jako szesnastoletni chłopiec wstąpił do Legionów. Po skończonej wojnie nie wrócił w rodzinne strony. Urzekły go Wilno i Troki. Ożenił się z Weroniką Lubomirską. W latach dwudziestych przeniósł się do Polski Centralnej. Tu urodziły się ich dzieci. Za patriotyczną postawę, i uczestnictwo w Legionach otrzymał Krzyż Virtuti Militari. Pracował w policji. Był Starszym Przodownikiem, komendantem posterunku w Radecznicy. We wrześniu 1939 roku z rozkazu przełożonych wyjechał z załogą. Zostali aresztowani przez Rosjan i osadzeni w Ostaszkowie. Został stracony w 1940 roku w Twerze, a pogrzebany w Miednoje. Z ziemią krasnostawską związały się jego dzieci Halina i Ryszard. W 2007 roku Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej mianował go pośmiertnie na stopień aspiranta Policji Państwowej.
Franciszek Rzepka
Urodził się 8 maja 1891 roku w Kobylnicy na Mazowszu. Z żoną Ludwiką z domu Kłos miał troje dzieci: Janinę, Jana i Helenę. Ukończył Centralną Szkołę Policji Państwowej w Mostach Wielkich. Na początku lat dwudziestych został skierowany do służby w Krasnymstawie. We wrześniu 1939 roku Rosjanie zabrali go i wywieźli do obozu w Związku Radzieckim. Zginął w 1940 roku w Twerze. Pochowano go w zbiorowej mogile wraz z innymi funkcjonariuszami policji w Miednoje. Na cmentarzu parafialnym w Krasnymstawie znajduje się jego symboliczny nagrobek. Żona Ludwika przez wiele lat mieszkała w Puławach, by pod koniec życia powrócić do Krasnegostawu. Zmarła w 1993 roku. Dzieci: Jan i Janina dalsze swoje życie związały z Krasnymstawem, natomiast druga córka wyjechała do Puław. W 2007 roku Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej mianował go pośmiertnie na stopień aspiranta Policji Państwowej.
Józef Sidor
Syn Jana i Katarzyny z Bojarskich urodził się 9 kwietnia 1895 roku w Krasnymstawie. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku. W 1922 roku ukończył Wyższą Szkołę Lotniczą w Bydgoszczy. W lipcu 1923 roku otrzymał awans na stopień kapitana. Służył w trzecim i czwartym pułku lotniczym w Poznaniu jako dowódca eskadry i kompanii. Ożenił się z Zofią Wronecką. Z tego związku urodziła się ich córka Hanna. W 1935 roku przeszedł do rezerwy. Przed wybuchem II wojny światowej został zmobilizowany do 3 pułku lotniczego w Poznaniu i przydzielony na stanowisko oficera ewidencji personalnej Bazy nr 3.
We wrześniu 1939 roku dostał się do niewoli sowieckiej. Osadzono go w obozie w Kozielsku, a w kwietniu 1940 roku wywieziono do Katynia. Został tam zamordowany przez NKWD. W 2007 roku Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej mianował go pośmiertnie na stopień majora.
Grzegorz Kościuk
Urodził się 15 kwietnia 1895 roku w Stężycy koło Krasnegostawu. W 1915 roku został zmobilizowany do obowiązkowej służby w armii rosyjskiej. W styczniu 1919 roku powrócił do kraju, by już w kwietniu tego samego roku rozpocząć służbę w policji w Krasnymstawie. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, za co otrzymał pamiątkowy medal. W lipcu 1930 roku otrzymał awans na przodownika Policji Państwowej. W 1938 roku został odznaczony Brązowym, a w czerwcu 1939 Srebrnym Medalem za długoletnią służbę w policji. Podczas okupacji sowieckiej w 1939 roku dostał się do niewoli rosyjskiej. Trafił do obozu w Ostaszkowie. Został zamordowany w 1940 roku w Twerze. Pochowano go w Miednoje, w zbiorowej mogile wraz z innymi funkcjonariuszami policji państwowej. W 2007 roku Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej mianował go pośmiertnie na stopień aspiranta Policji Państwowej.
Uroczystość posadzenia „Dębów Pamięci”
16 kwietnia 2010 roku, w 70-tą rocznicę zbrodni katyńskiej, w ZS im. Św. Jana Pawła II rozpoczęły się uroczystości patriotyczne upamiętniające pomordowanych w Katyniu naszych krajan. Przybyli znakomici goście, a mianowicie: rodziny zamordowanych policjantów i wojskowych, włodarze miasta, przedstawiciele szkół i różnych środowisk krasnostawskich, no i oczywiście dzieci i młodzież.
Głowna uroczystość miała miejsce w naszym kościele. Mszę św. sprawował i okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Dziekan Henryk, uczniowie przedstawili sylwetki wymienionych wyżej ofiar Katynia i Tweru. Dopełnieniem modlitwy za pomordowanych było wysłuchanie „Modlitwy do Matki Boskiej Katyńskiej„.
Następnym punktem uroczystości było posadzenie „Dębów Pamięci” w Ogrodzie Biblijnym Jana Pawła II, usytuowanym przy kościele św. Franciszka Ksawerego. Drzewa sadzono równocześnie. Delegację stanowili obecni członkowie rodzin, przedstawiciele władz i wybrani uczniowie.
Dęby poświęcił Ks. Dziekan. On także wyjaśnił ideę sadzenia pamiątkowych dębów. Posadzono także dąb dla upamiętnienia Tragedii Smoleńskiej, katastrofy samolotowej, w której zginął prezydent Polski i inne ważne osoby życia społecznego i politycznego.
17 września 2010
Dęby pamięci: Mieczysława Marcina Bieleckiego, Pawła Sadlaka, Kazimierza Orłowskiego, Franciszka Iwanickiego, Jana Grobelnego
Mieczysław Marcin Bielecki
Kapitan Mieczysław Marcin Bielecki, syn Stanisława i Felicji z Żytkowskich, Urodził się 26 III 1896 w Krasnymstawie. Był żołnierzem I Brygady Legionów. Uczestniczył w walkach o wolność Ojczyzny w latach 1918–1921 jako dowódca plutonu. Między innymi komendant pw Wołkowysk. Kpt. ze starsz. 1 I 1927. Od 1934 w stanie spoczynku z przydziałem do 76 pułku piechoty. Odznaczony Krzyżem Niepodległości, Odznaką Honorową „Orlęta” i medalami pamiątkowymi. Żonaty z Genowefą z Duchoniów. Zamordowany w Katyniu 04.10.1940 roku.
Paweł Sadlak
Paweł Sadlak, syn Franciszka i Marianny z rodziny Turowskich, urodził się 21 września 1909 roku w Krupem. Tam uczęszczał do szkoły powszechnej. W 1929 r. otrzymał świadectwo dojrzałości i został powołany do Szkoły Podchorążych Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Po jej ukończeniu ze stopniem podporucznika w 1931 r. rozpoczął studia w Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. Po jej ukończeniu już jako lekarz został przydzielony do 30. Pułku Artylerii Lekkiej w Brześciu nad Bugiem. W czasie wojny w 1939 r. Paweł Sadlak przebywał ze swoją jednostką we Włodzimierzu Wołyńskim, później w Pińsku, skąd wraz z innymi oficerami został wzięty do niewoli przez armię czerwoną. Wywieziono go do obozu jenieckiego w Starobielsku, a później do przejściowego obozu w Szepietówce. Porucznika Pawła Sadlaka, podobnie jak tysiące polskich oficerów, spotkał tragiczny los. Został zamordowany strzałem w tył głowy przez NKWD w Charkowie w 1940 r. Tytuł porucznika nadano pośmiertnie.
Kazimierz Orłowski
Kazimierz Orłowski, syn Bolesława i Ludwiki Salomei Orłowskich, urodził się 13 grudnia 1904 roku w Achałcychu na Kaukazie. W 1919 roku razem z rodzicami i braćmi, Stanisławem i Stefanem, przez Rumunię, przyjechał do Krasnegostawu. Mieszkał przy ul. 3 Maja 2. Ojciec jego został powołany do pracy jako rejonowy lekarz weterynarii. Kazimierz był niezwykle uzdolniony – malował obrazy techniką olejną, grał na gitarze, skrzypcach, fortepianie. W 1924 r. zmarł jego ojciec i pani Ludwika sama wychowywała synów, starając się zapewnić im dobre wykształcenie. Kazimierz Orłowski ukończył Gimnazjum im. Wł. Jagiełły w Krasnymstawie. Maturę zdał w 1925 r. Po ukończeniu gimnazjum podjął naukę na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, ale po roku zdecydował się na przeniesienie na Wydział Weterynarii SGGW w Warszawie, który ukończył w 1931 roku. Po studiach przeszedł przez podchorążówkę w Baonie Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 5 w Krakowie, po czym w 1932 roku przeniesiony został w stan rezerwy. W tym czasie związał się też ze Związkiem Strzeleckim pełniąc przez szereg lat funkcję komendanta Oddziału Turobin w Obwodzie Chełm. Przed wybuchem II wojny światowej pracował w Turobinie jako lekarz weterynarii. 11 września 1937 roku poślubił Ewę Kazimierę, córkę Gracjana Dąbrowskiego, leśniczego z Hoszni Ordynackiej. W kwietniu 1939 roku urodził im się syn Ryszard. 2 września 1939 roku Kazimierz Orłowski wyszedł z domu na wojnę i już nigdy nie wrócił. Do niewoli radzieckiej został wzięty pod Włodzimierzem Wołyńskim w 1939 roku i osadzony w obozie w Kozielsku. Zginął w Katyniu w 1940 roku. W 2007 roku pośmiertnie Kazimierz Orłowski został awansowany do stopnia porucznika.
Jan Iwanicki
Starszy przodownik PP Jan Iwanicki, syn Franciszka i Feliksy z Polichów, ur. 6 II 1887 w miejscowości Zamostek, parafii Gorzków. We wrześniu 1939 pełnił służbę na stanowisku komendanta Posterunku w Żółkiewce pow. krasnostawski. Zamordowany w 1940 roku, pogrzebany w Miednoje. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi.
Jan Grobelny
Starszy posterunkowy PP Franciszek Grobelny, syn Michała i Katarzyny z Karaudów, urodził się 10 października 1893 roku w Siennicy Nadolnej. Przed wojną pracował, jako aspirant policji w Krasnymstawie. Po wkroczeniu 17 września 1939 roku Armii Czerwonej w granice II Rzeczypospolitej został internowany i wywieziony w głąb Związku Sowieckiego. W 1940 roku został z rozkazu Stalina zamordowany przez NKWD w Twerze.
Uroczystość
17 września 2010 roku, przy Krzyżu, na miejscu dawnej katowni UB, społeczność miasta i powiatu Krasnystaw modliła się wraz z księdzem Dziekanem za ofiary ostatniej wojny światowej, a szczególnie za tych co cierpieli i poginęli w różnych gułagach Związku Radzieckiego oraz za prześladowanych w PRL. Dalsze uroczystości miały miejsce w świątyni Św. Franciszka Ksawerego, gdzie została odprawiona Msza św. pod przewodnictwem Ks. Dziekana i krasnostawskich proboszczów. Okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Proboszcz Parafii MB Pocieszenia Ks. dr Janusz Gzik. Po Mszy św. młodzież szkół ponadgimnazjalnych naszego powiatu przedstawiła życiorysy 5. bohaterów naszej Ziemi Krasnostawskiej pomordowanych w Katyniu i innych miejscach kaźni. Po uroczystościach kościelnych wszyscy udali się do Ogrodu Jana Pawła II i tam Ks. Dziekan poświęcił pamiątkowy kamień z tablicami upamiętniającymi pomordowanych oraz zasadzono 5 dębów ku pamięci: majora Mieczysława Marcina Bieleckiego, porucznika Pawła Sadlaka, porucznika Kazimierza Orłowskiego – zamordowanych w Katyniu oraz aspirantów Policji Państwowej Jana Iwanickiego i Jana Grobelnego – zamordowanych w Twerze. Pamiątkowy kamień przygotowali uczniowie ZS im. T. Kościuszki. Po tych uroczystościach można było zwiedzić wystawę fotograficzną upamiętniającą tragedię smoleńską i uroczystości katyńskie w Powiatowej Bibliotece
17 września 2012 roku
Dęby pamięci: Juliana Kłobukowskiego i Jana Sobieszczuka
Julian Kłobukowski
Komisarz Julian Kłobukowski, syn Tadeusza i Janiny z Ziniewiczów, urodził się 15 maja 1895 r. w Warszawie. Zarządzanie krasnostawską jednostką rozpoczął w roku 1936. Ponieważ jednostka była notorycznie przepełniona, konieczna była pilna rozbudowa więzienia. Z inicjatywy komisarza Kłobukowskiego, przeprowadzono ją z sukcesem, wygospodarowując pomieszczenia dla osadzonych. Mniej więcej w tym samym czasie krasnostawski Areszt Śledczy zmienił swoje przeznaczenie i został zakwalifikowany do grupy 14 więzień izolacyjnych. Odtąd karę odbywali tu więźniowie zdemoralizowani, wielokrotnie skazani oraz z długimi wyrokami z terenu całej Lubelszczyzny. Po wybuchu II Wojny Światowej, w pierwszych dniach września 1939 roku, doprowadzono do niego grupę ponad 100 groźnych przestępców z ewakuowanego więzienia specjalnego na Św. Krzyżu. Rankiem 17 września 1939 r. załoga krasnostawskiej jednostki otrzymała rozkaz opuszczenia jego murów na wypadek, gdyby miasto opanowali Niemcy. Pozbawieni nadzoru więźniowie rozbili więzienne kraty i uwolnili się. W tym czasie toczyły się już walki o Krasnystaw. Dalsze losy Straży Więziennej są nieznane, natomiast naczelnika Kłobukowskiego spotkał tragiczny los. Po ewakuacji Rosjanie aresztowali go gdzieś na przedmieściach Krasnegostawu. Następnie został przetransportowany do obozu jenieckiego w Kozielsku. Zginął, zamordowany strzałem w tył głowy, wiosną 1940 r. w Katyniu. Jego ciało zostało zidentyfikowane podczas ekshumacji kierowanej na zlecenie Niemców w 1943 r. Na jego cześć, w murze krasnostawskiego AŚ w 2010 r., została uroczyście wmurowana tablica pamiątkowa.
Jan Sobieszczuk
- Kapitan Jan Sobieszczuk urodził się 28 czerwca 1906 roku w Siennicy Królewskiej w rodzinie Franciszka i Agaty z Maruchów. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Siennicy i w Krasnymstawie. W 1930 roku zostaje absolwentem Gimnazjum Humanistycznego w Krasnymstawie. Następnie w 1930 roku przechodzi kurs unitarny w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowii Mazowieckiej. W 1932 roku kończy szkołę Podchorążych Artylerii w Toruniu i z dniem 15 sierpnia 1932 roku zostaje mianowany na podporucznika oraz przydzielony do 5-pancernej jako oficer baterii. W roku 1934 zostaje przeniesiony do Wojskowego Instytutu Geograficznego w Warszawie. Po wybuchu drugiej wojny światowej w 1939 roku Wojskowy Instytut Geograficzny ewakuowano do Francji, a później do Wielkiej Brytanii. Część oficerów starszych wyjechała i pracowała dla wywiadu angielskiego. Oficerowie pozostali w kraju po agresji sowieckiej z 17 września 1939 roku zostali wzięci do niewoli i wywiezieni do obozu w Starobielsku. 05 kwietnia 1940 roku pierwsi jeńcy z obozu w Starobielsku wysłani zostają do Zarządu NKWD w Charkowie. Po wielu nocnych przesłuchaniach żołnierzy wiernych Ojczyźnie i przysiędze wojskowej wyprowadzono do podziemi Zarządu Śledczego NKWD i zabijano strzałem w tył głowy. Tak został zamordowany również kapitan Jan Sobieszczuk, mając zaledwie 34 lata. Kapitan Jan Sobieszczuk nie założył własnej rodziny, ale posiadał rodzeństwo: siostrę Marię i brata Pawła.
Uroczystość
Uroczystości Katyńskie w związku z rocznicą napaści sowietów na Polskę miały miejsce 17 września 2012 r. i rozpoczęły się pod krzyżem, gdzie dawniej stał budynek Urzędu Bezpieczeństwa, w którym znęcano się nad polskimi patriotami. W obchodach uczestniczyli przedstawiciele służb mundurowych, kombatanci, poczty sztandarowe, władze samorządowe miasta i powiatu krasnostawskiego, dyrektorzy miejskich i powiatowych instytucji publicznych oraz młodzież szkolna i mieszkańcy Krasnegostawu. Po przemówieniu Starosty Krasnostawskiego, modlitwie za poległych i cierpiących z powodu prześladowań, przedstawiciele różnych środowisk społecznych, władz, szkół, złożyli wiązanki kwiatów pod krzyżem. Druga część uroczystości miała miejsce w naszej parafialnej świątyni, a w niej wysłuchaliśmy pieśni patriotycznych w wykonaniu chóru męskiego Związku Emerytów i Rencistów w Krasnymstawie, a młodzież z MDK dała program o charakterze patriotycznym. Mszy św. w intencji Ojczyzny przewodniczył ks. Dziekan Henryk, natomiast homilię, niezwykle pouczającą, wygłosił Ks. Adam, miejscowy wikariusz. Po Mszy św. przedstawiciele Aresztu Śledczego w Krasnymstawie i Powiatowej Straży Pożarnej przedstawili sylwetki bohaterów i równocześnie męczenników. Zaś trzecia część uroczystości dokonała się w Ogrodzie Jana Pawła II, gdzie zasadzono „Dęby Pamięci”. Mjr Andrzej Rabczewski, dyrektor AŚ w Krasnymstawie wraz ze swoim zastępcą, mjr Dariuszem Bernatem, dokonali uroczystego zasadzenia Dębu Katyńskiego upamiętniającego Naczelnika Więzienia Juliana Kłobukowskiego. Komendanci Powiatowej Straży Pożarnej Dariusz Pylak i Zbigniew Bojarczuk wraz z członkiem rodziny zamordowanego Jana Waldemarem Sobieszczukiem (wraz z wnuczką) posadzili drugi dąb. Ks. Dziekan poświęcił posadzone dęby i pamiątkową tablicę.
